Mustafa İslamoğlu Kimdir? Biyografisi
Mustafa İslamoğlu (d. 28 Ekim 1960, Develi, Kayseri), Türk yazar. Fıkıh, tefsir, hadis gibi alanlarda çalışmakta ve bu konularda kitaplar yazmaktadır.
Mustafa İslamoğlu, ilk Arapça ve temel dinî eğitimini babası Ahmet İslamoğlu'ndan aldı. Kayseri Yüksek İslâm Enstitüsü'nde başladığı yüksek öğrenimine Kahire'de El-Ezher Üniversitesi İslam hukuku fakültesinde devam etti. Ancak El-Ezher'deki eğitimini tamamlamadan bıraktı.
Yazı hayatına edebiyatla başladı. İlk makaleleri 1980'de Millî Gazete'de, 1982-83 yılları arasında Yeni Devir gazetesinde yayımlandı. Anadolu'da Vakit, Selam, Ribat, Yeni Şafak, Meydan, Özgün Duruş gibi gazete ve dergilerde makaleleri, Mavera, Aylık Dergi ve Dergâh gibi dergilerde de edebî eserleri yayımlandı.
Mustafa İslamoğlu'nun şiirlerinden oluşan ilk kitabı Heyelan, 1987 yılında Aylık Dergi Yayınları tarafından yayımlandı. 1989 yılında İslâmî hareket önderleriyle yaptığı sohbetleri Öncülerle Konuşmalar başlığı altında kitaplaştırıldı.
Bu dönemde Mısırlı yazar Safinaz Kâzım'ın Fî Mez'eleti's-Sufur vel Hicâb başlıklı eserini Kadının Özgürlüğü başlığıyla Türkçeye tercüme etti. Anadolu İslâmî Hareketleri başlıklı dizisi 1991 ile 1993 yılları arasında yayımladı. Bu serinin ilk cildini Hasan Ali el-Beyyûmî ile birlikte Arapçaya da tercüme etti.
1998 yılında Tefsiru-l-Kur'ân Te'vilu'l-Furk?n başlıklı görüntülü ve sesli tefsir derslerine başladı, 200 ders olarak tamamlandı. Hayat Kitabı Kur'an başlığı verilen meâl çalışması da bu faaliyet ile eş zamanlı olarak tamamlandı. 2008 yılında başlayan Esmâ-ul Hüsnâ dersleri de 2012 yılında tamamlandı ve üç cilt olarak yayımlandı.
Yazar, 1997 yılında İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün Helmann-Hammet Ödülü'ne layık görüldü.
Mustafa İslamoğlu, kendi kurduğu ve İslâmî İlimler Akademisi adını verdiği okulunda tefsir usûlü dersleri vermeye devam ediyor. Yazar, evli ve beş çocuk babasıdır.
Hakkındaki mahkeme kararları
Mustafa İslamoğlu, bir gazetede yayımlanan bir makale nedeniyle bir yıl; Ankara'da özel bir mecliste sunduğu Kürt sorununa İslâmî çözüm başlıklı tebliğinden dolayı da bir buçuk yıl olmak üzere toplam iki buçuk yıl hapis cezasına mahkûm edildi. Gölcük Cezaevi'nde başlayan mahkûmiyeti, Ankara Yarıaçık Cezaevi'nde tamamlandı. Cezaevinde çok zor şartlar altında Macar müsteşrik Ignaz Goldziher'in Die Richtungen der Islamischen Koranauslegung başlıklı eserini, Arapça tercümesinden İslâm Tefsir Ekolleri başlığıyla Türkçe'ye tercüme etti.
Görüşleri
İslamoğlu; Muhammed'in din kültürünün tamamıyla Kur'an'dan ibaret olduğunu, Kur'an dışında bir kaynağın bulunmadığını, dolayısıyla hiçbir zaman Kur'an'la çelişen bir şey söylemiş olamayacağı temel kabulüyle, kaynağı ne olursa olsun, ancak Kur'an ile uyuşan hadislerin kabul edilebileceğini, bunun dışındaki bütün hadislerin reddedilmesi gerektiğini iddia eder.
İslâm'da mutlak kriterlerle hareket edilmediğini öne sürerek Sahih-i Buhârî ve Sahîh-i Müslim'in kendi kriterlerine göre sahih olan hadisleri eserlerinde topladığına işaret eder. Mesela Buhârî'nin "sikâ" dediği güveniler 420 küsur râvînin hadislerini talebesi Müslim, kitabına almamıştır. Yine Müslim'in "güvenilir" dediği 600 küsur râvînin hadislerine ise hocası Buhârî güvenmemiştir. Dolayısıyla güvenilirliğin kriteri içtihâdîdir, başka bir deyişle kişiseldir. Başka bir ifadeyle hadise sahih olması, ona sahih diyene göredir, "...yoksa Efendimizin dudaklarından döküldüğü manâsına gelmez." demektedir.[1]
İslamoğlu'na göre rivâyet edilmiş 1 milyon hadîsin aslen kaç tane olduğu hususu, Ebû Dâvûd tarafından ciddi olarak tartışılmış; bu sayının 4.500-6.300 civarında olduğu ileri sürülmüştür. Hadis ilminin bu saatten sonra devam edecekse "Bu 1.000.000'u nasıl 6.000'e ircâ ederiz, konusu artık bu olmalıdır." der.[1]
Mustafa İslamoğlu'na göre, bâzı hadislerin Kur'an seviyesine çıkarılması, hadisleri o seviyeye çıkarmaz, ama Kur'ân'ı hadisler seviyesine indirir.[2] Müslim bin Haccâc'ın Ebû Hureyre'den naklettiği bir hadisi örnek göstererek, sözkonusu hadisin sekiz yerde Kur'an'la çeliştiğini iddia etti.[3][4]
İslamoğlu, kabir azabı konusunun bir tefrika konusu olduğunu, sadece hadislerde söz konusu edildiğini, hadislerin de bu konuya tam açıklık getirmediğini öne sürer. Hadislerin hiçbir zaman akaide konu olamayacağını, dolayısıyla kabir azabına inanmak şart olmadığını kabul eder.[5]
Eleştiriler
Mustafa İslamoğlu, hadis alimleri ve Müslümanlar tarafından "sahih" kabul edilen hadisleri, akıl yürüterek ve Kur'an'a yazılı olarak bulunmadığı iddiası ile reddettiği için tenkit edilmektedir.[6] Kur'an'da bütün dinî bilgilerin yazılı olarak belirtilmediği; mesela vakit namazlarının rekâtları ya da hac ibadetinin rükûnları gibi amelî bilgilerin sünnet ve hadis ile bildirildiği gerçeği, geçerli hadislerin Kur'an'ın içeriğinden başka bir şey bildirmesinin mümkün olamayacağı görüşüyle çelişmektedir. Çünkü öyle olmuş olsaydı bu hadislerin içeriğinin yanlış olması gerekirdi. Halbuki hem Sünnî, hem de Şiî otoriteler tarafından hadislerden gelen bu bilgiler "doğru" olarak kabul edilmektedir.[kaynak belirtilmeli]
Eserleri
* * Yürek Devleti, 1990, ISBN 978-9755501680
* * Yürek Fethi, 1997,
* * Hayatın Yeniden İnşası İçin, 2001,
* * Ne Yapmalı-Nasıl Yapmalı-Kiminle Yapmalı, 2002,
* * Adayış Risalesi, 1992,
* * Hac Risalesi, 1998,
* * Üç Muhammed, 2000,
* * Yahudileşme Temayülü, 1994,
* * İman, 1993,
* * Alemlerin Rabbi Allah: Tanımak-Bilmek-Anlamak, 2003,
* * Hasan Basri'nin Kader Risalesi ve Şehri, 2012,
* * Pasif İyiden Aktif İyiye, 2013, ISBN 978-6055205508
* * Kur'an'ı Anlama Yöntemi: Tefsir Usûlü, 2014, ISBN 978-6055125585
* * Kur'an ve Tabiat ayetleri Işığında Yaratılış ve Evrim, 2015, ISBN 978-6055125769
* * Yerliler ve Yersizler, 2018, ISBN 978-9755501598
Edebî eserleri
* * Divan, 1996
* * Bahtımca, 1992
* * Seyrani, 2002
* * Tavsiyeler I, 1995
* * Tavsiyeler II, 1998
* * İman Bilinci, 2001
Meâl ve tefsir çalışmaları
* * Hayat Kitabı Kur'an & Gerekçeli Meal-Tefsir, 2008, ISBN 978-9755500126
* * Vahyin İmbiğinden Damıtılmış Özlü Sözler, 2009, ISBN 978-6054195244
* * Kur'an Sûrelerinin Kimliği, 2011,
* * Berceste Ayetler, 2012, ISBN 978-6054195978
* * Kur'an'a Göre Esma-u'l Hüsna, 2012, ISBN 978-6059304979
* * Kur'an'a Göre İslam Nedir?, 2014
Sohbet derlemesi
* * Bir Yaradan Kurşun Çıkarır Gibi, 2017, ISBN 978-9755500102
Tarih çalışmaları
* * İmamlar ve Sultanlar, 1990, ISBN 978-6055125974
* * İslamî Diriliş Hareketleri, 1991, ISBN 978-9755501215
* * İslamî Hareketler ve Kıyamlar Tarihi, 2006, ISBN 978-9755501567
Tercümeleri
* * Kadının Özgürlüğü, Sâfinaz Kâzım, 1990
* * İslam Tefsir Ekolleri, İgnaz Goldzher, 1998
Vikisöz'de Mustafa İslamoğlu ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.
Kaynak ve Dipnotlar
Wikipedia
