Vay Canına
Forum Üyesi
Osmanlı Devleti’nde para basan dâire, madenî para basılan yer. Darbhânenin târihi eskilere dayanmaktadır. Osmanlı Devleti’nde ilk para Osman Bey zamanında basıldığı biliniyorsa da nerede basıldığı bilinmiyor. Bilinen ilk Osmanlı darbhânesi, Orhan Bey zamanındaki paraların basıldığı Bursa darbhânesidir. Sonraları, Selçuklular döneminde olduğu gibi Osmanlı Türkleri de, bir çok yerlerde özellikle altın, gümüş ve bakır mâdenlerinin bulunduğu civarlarda darbhâneler kurdular. 1453 yılında İstanbul’un fethi ile birlikte Fâtih Sultan Mehmed Han, para ve pul için ayrı ayrı darbhâneler kurdurdu. Pul basılan yere pul darbhânesi denirdi.
Osmanlı Devleti’nin; başta İstanbul olmak üzere; Bursa, Edirne, Amasya Ayasuluğ, Üsküp, Belgrad, Serez, Diyârıbekr, Haleb, Bağdâd, Trablus, Cezâyir, Tunus, Mısır, Bosnasarayı ve Tiflis şehirlerinde darbhâneleri vardı. Sultan üçüncü Mustafa Han devrinden itibaren; Mısır, Trablus, Tunus ve Cezâyir haricindeki darbhâneler kaldırıldı. Darbhâne, evvelce saray hâricinde Bâyezîd ile Koska arasında Simkeşhâne Han’da iken, sonradan sarayın birinci avlusuna ve şimdiki mahalline nakledildi. 1789’da, darbhâne tamir edilerek makinaları yenilendi. Tanzîmât’tan sonra darbhâne, müdürlük olarak Mâliye nâzırlığına bağlandı. 1842 târihine kadar çekiçle dövme suretiyle yapılan para basım işlemi, çıkartılan bir kararname ile sarkaç usûlüne, 1853’de pres, 1911’den sonra ise makina presi usûlüne geçildi. Sultan Abdülazîz Han devrinde yapılan darbhâne binası, Cumhuriyet döneminde de kullanılmaya devam edildi.
Osmanlı Devleti’nin; başta İstanbul olmak üzere; Bursa, Edirne, Amasya Ayasuluğ, Üsküp, Belgrad, Serez, Diyârıbekr, Haleb, Bağdâd, Trablus, Cezâyir, Tunus, Mısır, Bosnasarayı ve Tiflis şehirlerinde darbhâneleri vardı. Sultan üçüncü Mustafa Han devrinden itibaren; Mısır, Trablus, Tunus ve Cezâyir haricindeki darbhâneler kaldırıldı. Darbhâne, evvelce saray hâricinde Bâyezîd ile Koska arasında Simkeşhâne Han’da iken, sonradan sarayın birinci avlusuna ve şimdiki mahalline nakledildi. 1789’da, darbhâne tamir edilerek makinaları yenilendi. Tanzîmât’tan sonra darbhâne, müdürlük olarak Mâliye nâzırlığına bağlandı. 1842 târihine kadar çekiçle dövme suretiyle yapılan para basım işlemi, çıkartılan bir kararname ile sarkaç usûlüne, 1853’de pres, 1911’den sonra ise makina presi usûlüne geçildi. Sultan Abdülazîz Han devrinde yapılan darbhâne binası, Cumhuriyet döneminde de kullanılmaya devam edildi.
