Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Kalbin sağ tarafında bulunan ve akciğere oksijenden fakir; yani kirli kanı oksijenlendirmek için götürmekle görevli olan akciğer atardamarı pulmoner arter olarak adlandırılmaktadır. Pulmoner hipertansiyon ise akciğere bağlı olan kan basıncının sürekli olarak yüksek olmasını ifade eder. Akciğer atardamarındaki yüksek kan basıncı olarak nitelendirilen pulmoner hipertansiyon, 1891 yılında Dr. Ernst von Romberg tarafından tanımlanmıştır. Ciddi ve tehlikeli hastalıklar sınıfında bulunan pulmoner hipertansiyon, mutlaka doktor gözetiminde tutulmalı ve bir an önce tedaviye başlanmalıdır.
Pulmoner Hipertansiyon Belirtileri
Belirtiler hastadan hastaya değişkenlik gösterebileceği gibi genellikle hastalığın ilk evrelerinde herhangi bir belirti gözlemlenmemektedir. Altta yatan nedenler bu belirtilerin gözlemlenmesinde engel teşkil ederler. Pulmoner hipertansiyonun başlıca belirtisinin nefes darlığı olduğunu söyeleyebiliriz. Nefes darlığı hastalığın ilk evrelerinde merdiven çıkma ve egzersiz gibi efor gerektiren işler sonrasında görülen nefes darlığı sonralarda istirahat halindeyken de gözlemlenir.
Kesin bir tedavisi bulunmasa da hastalığın belirtilerini hafifletici ve ilerlemesini önleyecek nitelikte tedavi yöntemleri uygulanabilir. Kalbi doğrudan etkileyen pulmoner hipertansiyon, önlem alınmaması durumunda ilerleyen safhalarda kalp yetmezliğine neden olabilir. Oldukça ciddi bir hastalık olan pulmoner hipertansiyonun tedavi edilmemesi durumunda ölümle sonuçlanabileceği belirtilmektedir. Pulmoner hipertansiyon hastalığını cinsiyet ve yaş bakımından incelemek gerekirse; her yaşta görülebilen bu hastalığın yaşlılara kıyasla genç yaşta oluşan bir hastalıktır. Ortalama bir yaş belirtmek gerekirse 40-50 yaş aralığında oldukça sık rastlanılır. Kadın-erkek oranına bakıldığında ise yapılan araştırma sonuçlarına göre pulmoner hipertansiyon hastalığının kadınlarda erkeklerden tam 2 kat daha fazla görüldüğü belirtilmektedir.
Hastalığının Oluşumu Nasıldır?
Pulmoner arter adı verilen bölüm kalbin sağ karıncığından akciğerlere kirli kanı götürmekle görevli olan akciğer atardamarıdır. Pulmoner arterin ince dalları ve kılcal damarların tıkanması veya daralması sonucunda kan akışına karşı ciddi bir direnç oluşur. Oluşan bu direnç sonucunda daha şiddetli bir şekilde kan pompalayan sağ vetrikülü sürekli olarak yüksek dirence maruz kaldığından zamanla genişleyerek kalp yetmezliğine neden olur. Pulmoner hipertansiyon hastalığının nedeni, henüz kesin olarak bilinmemekle birlikte akciğer atardamarlarındaki hücre yapısının zarar görmesi veya bazı önemli fonksiyonlarını kaybetmesi sonucunda hastalık meydana gelebilir.
Nedenleri Nelerdir?
Pulmoner hipertansiyonun nedeni henüz kesin olarak bilinmemektedir. Ancak çeşitli faktörlerin etkili bir rol oynadığı düşünülen hastalıkta, kullanılan ilaçlardan çeşitli akciğer hastalıklarına kadar pek çok unsur hastalığı tetiklemektedir. Genetik faktörlerinde etkili olabileceği düşünülen pulmoner hipertansiyonda diyet ilaçlarından kalp yetmezliğine kadar birçok unsur rol oynamaktadır. Aynı zamanda uyku apnesi ve obezite gibi sağlık sorunları da pulmoner hipertansiyon oluşumunda etkilidir. Bazı diyet ilaçlarının pulmoner hipertansiyon hastalığını önemli oranda tetiklemektedir. İştah azaltıcı özelliğine sahip olan bu ilaçlar pulmoner hipertansiyon riskini yükselten başlıca unsurlardandır. Pulmoner hipertansiyonun bir diğer nedeni ise pulmoner embolidir. Akciğer atardamarının pıhtılaşma sonucunda tıkanması şeklinde tanımlanan pulmoner emboli, tedavi edilmemedi durumunda pulmoner hipertansiyona neden olur. Pulmoner hipertansiyon riskini yükselten ve bu hastalığın oluşumuna sebebiyet veren unsurlardan diğerleri ise çeşitli hastalıklardır. Pulmoner hipertansiyonun oluşumunda KOAH’tan siroza kadar birçok hastalık etkili rol oynamaktadır.
Pulmoner Hipertansiyona Neden Olan Hastalıklar
-Aort ve mitral kapak hastalıkları
-Kalp yetmezliği
-Doğumsal kalp hastalıkları
-Kronik karaciğer hastalığı
-KOAH ve akciğer hastalıkları
-Akciğer tümörü
-Pulmoner fibrozis
-Amfizem
-Siroz
-Romatizmal hastalıklar
-Skleroderma ve SLE (lupus)
Pulmoner Hipertansiyon Belirtileri
-Baş dönmesi
-Yorgunluk
-Kendini güçsüz hissetme
-Nefes darlığı
-Göğüs ağrısı
-Göğüste sıkışma hissi
-Çarpıntı
-Öksürük
-Deri ve dudakların mavimsi renk alması
-Ayak bileklerinde oluşan ödem
-Karaciğer büyümesi
-Karın şişliği
Pulmoner Hipertansiyon Teşhisi
Genellikle hastalığın son evrelerinde teşhis edilen pulmoner hipertansiyon, birçok hastalıkla aynı belirtileri göstermektedir. Bu nedenle teşhis edilmesi zor hastalıkların başında gelmektedir. Her hastalıkta olduğu gibi pulmoner hipertansiyon hastalığında da erken teşhis oldukça önemlidir. Pulmoner hipertansiyonun birçok hastalıkla aynı belirtileri göstermesi nedeniyle oldukça detaylı bir inceleme yapılması gerekmektedir. Yapılan detaylı incelemeler ve tetkikler sonucunda doğru teşhis konarak bir an önce tedaviye başlanmalıdır.
Pulmoner Hipertansiyon Teşhisi İçin Yapılan Kontroller
-Kan tahlili
-EKG
-Ekokardiyografi
-Transözofegeal ekokardiyografi
-Akciğer tomografisi
-Solunum fonksiyon testi
-Akciğer ventilasyon-perfüzyon sintigrafisi
-6 dakikalık yürüme testi
-Kalp kateteri
-Pulmoner arteriyografi
Pulmoner Hipertansiyon Tedavisi
Pulmoner hipertansiyon hastalığının kesin bir tedavisi yoktur. Ancak uygulanan tedaviler ile hastanın şikayetlerinin en aza indirilmesi ve hastalığın ilerlemesinin önlenmesi amaçlanır. Pulmoner hipertansiyonun oluşmasında etkili olan bir hastalık söz konusu ise öncelikle bu hastalığın tedavisi gerçekleştirilir. Hastanın solunum yolu enfeksiyonuna karşı kendini koruması oldukça önemlidir. Bu nedenle pulmoner hipertansiyon hastalarının solunum yolu enfeksiyonu şikayeti bulunan kişilerden uzak durmaları önerilmektedir. Tedavi sürecinde kullanılan ilaçlar ile kan pıhtılaşması ve kalp kasılmaları gibi sorunların önlenmesi amaçlanır. Ancak hasta tüm bu ilaç tedavilerine herhangi bir yanıt vermiyor ve durumu gittikçe kötüleşiyorsa son çare olarak kalp veya akciğer nakli gerçekleştirilir.
Alıntı
Kalbin sağ tarafında bulunan ve akciğere oksijenden fakir; yani kirli kanı oksijenlendirmek için götürmekle görevli olan akciğer atardamarı pulmoner arter olarak adlandırılmaktadır. Pulmoner hipertansiyon ise akciğere bağlı olan kan basıncının sürekli olarak yüksek olmasını ifade eder. Akciğer atardamarındaki yüksek kan basıncı olarak nitelendirilen pulmoner hipertansiyon, 1891 yılında Dr. Ernst von Romberg tarafından tanımlanmıştır. Ciddi ve tehlikeli hastalıklar sınıfında bulunan pulmoner hipertansiyon, mutlaka doktor gözetiminde tutulmalı ve bir an önce tedaviye başlanmalıdır.
Pulmoner Hipertansiyon Belirtileri
Belirtiler hastadan hastaya değişkenlik gösterebileceği gibi genellikle hastalığın ilk evrelerinde herhangi bir belirti gözlemlenmemektedir. Altta yatan nedenler bu belirtilerin gözlemlenmesinde engel teşkil ederler. Pulmoner hipertansiyonun başlıca belirtisinin nefes darlığı olduğunu söyeleyebiliriz. Nefes darlığı hastalığın ilk evrelerinde merdiven çıkma ve egzersiz gibi efor gerektiren işler sonrasında görülen nefes darlığı sonralarda istirahat halindeyken de gözlemlenir.
Kesin bir tedavisi bulunmasa da hastalığın belirtilerini hafifletici ve ilerlemesini önleyecek nitelikte tedavi yöntemleri uygulanabilir. Kalbi doğrudan etkileyen pulmoner hipertansiyon, önlem alınmaması durumunda ilerleyen safhalarda kalp yetmezliğine neden olabilir. Oldukça ciddi bir hastalık olan pulmoner hipertansiyonun tedavi edilmemesi durumunda ölümle sonuçlanabileceği belirtilmektedir. Pulmoner hipertansiyon hastalığını cinsiyet ve yaş bakımından incelemek gerekirse; her yaşta görülebilen bu hastalığın yaşlılara kıyasla genç yaşta oluşan bir hastalıktır. Ortalama bir yaş belirtmek gerekirse 40-50 yaş aralığında oldukça sık rastlanılır. Kadın-erkek oranına bakıldığında ise yapılan araştırma sonuçlarına göre pulmoner hipertansiyon hastalığının kadınlarda erkeklerden tam 2 kat daha fazla görüldüğü belirtilmektedir.
Hastalığının Oluşumu Nasıldır?
Pulmoner arter adı verilen bölüm kalbin sağ karıncığından akciğerlere kirli kanı götürmekle görevli olan akciğer atardamarıdır. Pulmoner arterin ince dalları ve kılcal damarların tıkanması veya daralması sonucunda kan akışına karşı ciddi bir direnç oluşur. Oluşan bu direnç sonucunda daha şiddetli bir şekilde kan pompalayan sağ vetrikülü sürekli olarak yüksek dirence maruz kaldığından zamanla genişleyerek kalp yetmezliğine neden olur. Pulmoner hipertansiyon hastalığının nedeni, henüz kesin olarak bilinmemekle birlikte akciğer atardamarlarındaki hücre yapısının zarar görmesi veya bazı önemli fonksiyonlarını kaybetmesi sonucunda hastalık meydana gelebilir.
Nedenleri Nelerdir?
Pulmoner hipertansiyonun nedeni henüz kesin olarak bilinmemektedir. Ancak çeşitli faktörlerin etkili bir rol oynadığı düşünülen hastalıkta, kullanılan ilaçlardan çeşitli akciğer hastalıklarına kadar pek çok unsur hastalığı tetiklemektedir. Genetik faktörlerinde etkili olabileceği düşünülen pulmoner hipertansiyonda diyet ilaçlarından kalp yetmezliğine kadar birçok unsur rol oynamaktadır. Aynı zamanda uyku apnesi ve obezite gibi sağlık sorunları da pulmoner hipertansiyon oluşumunda etkilidir. Bazı diyet ilaçlarının pulmoner hipertansiyon hastalığını önemli oranda tetiklemektedir. İştah azaltıcı özelliğine sahip olan bu ilaçlar pulmoner hipertansiyon riskini yükselten başlıca unsurlardandır. Pulmoner hipertansiyonun bir diğer nedeni ise pulmoner embolidir. Akciğer atardamarının pıhtılaşma sonucunda tıkanması şeklinde tanımlanan pulmoner emboli, tedavi edilmemedi durumunda pulmoner hipertansiyona neden olur. Pulmoner hipertansiyon riskini yükselten ve bu hastalığın oluşumuna sebebiyet veren unsurlardan diğerleri ise çeşitli hastalıklardır. Pulmoner hipertansiyonun oluşumunda KOAH’tan siroza kadar birçok hastalık etkili rol oynamaktadır.
Pulmoner Hipertansiyona Neden Olan Hastalıklar
-Aort ve mitral kapak hastalıkları
-Kalp yetmezliği
-Doğumsal kalp hastalıkları
-Kronik karaciğer hastalığı
-KOAH ve akciğer hastalıkları
-Akciğer tümörü
-Pulmoner fibrozis
-Amfizem
-Siroz
-Romatizmal hastalıklar
-Skleroderma ve SLE (lupus)
Pulmoner Hipertansiyon Belirtileri
-Baş dönmesi
-Yorgunluk
-Kendini güçsüz hissetme
-Nefes darlığı
-Göğüs ağrısı
-Göğüste sıkışma hissi
-Çarpıntı
-Öksürük
-Deri ve dudakların mavimsi renk alması
-Ayak bileklerinde oluşan ödem
-Karaciğer büyümesi
-Karın şişliği
Pulmoner Hipertansiyon Teşhisi
Genellikle hastalığın son evrelerinde teşhis edilen pulmoner hipertansiyon, birçok hastalıkla aynı belirtileri göstermektedir. Bu nedenle teşhis edilmesi zor hastalıkların başında gelmektedir. Her hastalıkta olduğu gibi pulmoner hipertansiyon hastalığında da erken teşhis oldukça önemlidir. Pulmoner hipertansiyonun birçok hastalıkla aynı belirtileri göstermesi nedeniyle oldukça detaylı bir inceleme yapılması gerekmektedir. Yapılan detaylı incelemeler ve tetkikler sonucunda doğru teşhis konarak bir an önce tedaviye başlanmalıdır.
Pulmoner Hipertansiyon Teşhisi İçin Yapılan Kontroller
-Kan tahlili
-EKG
-Ekokardiyografi
-Transözofegeal ekokardiyografi
-Akciğer tomografisi
-Solunum fonksiyon testi
-Akciğer ventilasyon-perfüzyon sintigrafisi
-6 dakikalık yürüme testi
-Kalp kateteri
-Pulmoner arteriyografi
Pulmoner Hipertansiyon Tedavisi
Pulmoner hipertansiyon hastalığının kesin bir tedavisi yoktur. Ancak uygulanan tedaviler ile hastanın şikayetlerinin en aza indirilmesi ve hastalığın ilerlemesinin önlenmesi amaçlanır. Pulmoner hipertansiyonun oluşmasında etkili olan bir hastalık söz konusu ise öncelikle bu hastalığın tedavisi gerçekleştirilir. Hastanın solunum yolu enfeksiyonuna karşı kendini koruması oldukça önemlidir. Bu nedenle pulmoner hipertansiyon hastalarının solunum yolu enfeksiyonu şikayeti bulunan kişilerden uzak durmaları önerilmektedir. Tedavi sürecinde kullanılan ilaçlar ile kan pıhtılaşması ve kalp kasılmaları gibi sorunların önlenmesi amaçlanır. Ancak hasta tüm bu ilaç tedavilerine herhangi bir yanıt vermiyor ve durumu gittikçe kötüleşiyorsa son çare olarak kalp veya akciğer nakli gerçekleştirilir.
Alıntı
