Türkiye'de "Anadolu leoparı" heyecanı

Türkiye'de nesli tükendiği düşünülürken, Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü'nün ilk kez 25 Ağustos 2019'da fotokapanla görüntülediği Anadolu leoparının popülasyon alanının, tüm Akdeniz ve Ege illerini kapsadığı kaydedildi.

İç Anadolu, Akdeniz ve Ege bölgelerindeki ormanlarda 1975 yılına kadar dağılım gösterdiği bilinen, yerel halk ve avcılardan gelen doğrulanmamış bilgiler dışında hiç canlı kaydı alınmamış olan Anadolu leoparına ait ilk resmi kayıt niteliğindeki görüntü ve fotoğraflar, Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü ve Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (ISUBÜ) iş birliğindeki proje kapsamında, Batı Akdeniz'de 25 Ağustos 2019'da elde edildi. Sanayileşme, orman yangınları, turizm ve kaçak avcılık gibi insan faaliyetlerinden kaynaklanan çeşitli ölüm faktörleri nedeniyle sayıları hızla azalan Anadolu leoparının neslinin tamamen yok olduğu düşünülürken, DKMP'nin Batı Akdeniz'de 400 civarı fotokapanın kullanıldığı projesinde, 2019'dan bu yana 2 bireye ait toplam 58 farklı görüntü elde edildi.Anadolu leoparı, en son 1975 yılında, Ankara'nın Beypazarı ilçesi, Aydın'ın Seferler ve Asar köylerinde görüldü, o tarihten beri de Türkiye'deki varlıkları tartışma konusu oldu. Sonraki süreçte hiçbir kayıt elde edilemeyen Anadolu leoparının Batı Akdeniz'de yaşadığının kanıtlandığı araştırma projesinin, tüm Akdeniz ve Ege bölgelerini kapsayacak şekilde genişletilme kararı alındı. Bu kapsamda DKMP Genel Müdürlüğü ile ISUBÜ iş birliğinde yürütülen ve TÜBİTAK 1001-Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) tarafından desteklenen, "Parsın Akdeniz ve Ege Bölgesi'ndeki Yayılışının Araştırılması Projesi" açılış çalıştayı, Antalya Güllük Dağı (Termessos) Mili Parkı'ndaki Leopar Araştırma Birimi Toplantı Salonu'nda yapıldı.Anadolu leoparının yayıldığı alanlara yönelik, Batı Akdeniz'de, bugüne kadar 400'ü aşkın fotokapan kullanılıp yürütülen araştırmalara ilişkin projeye, görüntülenmesi çok zor olan bu türün yayılış alanının Kahramanmaraş'ta Amanos Dağları'ndan başlayıp İzmir'e kadar ve içeride Afyonkarahisar'a kadar olan bölgeler olduğu ihtimalinin güçlü oluşu nedeniyle yeni 3 bölge müdürlüğü dahil edildi. Üç yıl sürecek projede, DKMP Genel Müdürlüğü, DKMP 6'ncı Bölge Müdürlüğü ve ISUBÜ'nün yanı sıra Düzce Üniversitesi, Bursa Teknik Üniversitesi ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi ile DKMP'nin 4, 5 ve 7'nci bölge müdürlüklerinden uzmanlar yer alıyor. DKMP Genel Müdürlüğü'ne bağlı 4, 5, 6 ve 7'nci bölge müdürlüklerine bağlı toplamda 18 ilde 1000'in üzerinde fotokapanla Anadolu leoparının yeni görüntüleri elde edilmeye çalışılacak. Leoparın popülasyonunun tespitinin yapılmasının yanı sıra bu alanlarda yaşayan diğer fauna türlerinin habitat haritalarının çıkarılması da amaçlanıyor. DKMP uzmanları, Anadolu leoparının herhangi bir zarar kaydının olmadığına dikkati çekerek, "İnsanlara hiçbir şekilde zarar vermiyor. Bugüne kadar da insanlara zarar verdiğine dair hiçbir kayıt veya tespit yok. Büyük kediler içinde insanlarla iç içe yaşayıp kendisini hiç fark ettirmeyen, Anadolu'nun çok özel ve ender bir türü." diye tanımladı.Araştırma sahası, DKMP 6'ncı Bölge Müdürlüğü'ne bağlı Antalya, Isparta, Burdur, 4'üncü Bölge Müdürlüğü'ne bağlı İzmir, Aydın, Manisa ve Muğla, 5'inci Bölge Müdürlüğü'ne bağlı Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak, Eskişehir, Denizli ile 7'nci Bölge Müdürlüğü'ne bağlı Adana, Hatay, Kayseri, Mersin, Niğde ve Osmaniye illerini kapsıyor. Uzmanlar, çok uzun yıllardır Anadolu'da tamamen yok olduğu düşünülen bu özel türün yaşadığına dair kayıtların çok sevindirici olduğunu belirtirken, diğer yaban hayvanlarında olduğu gibi Anadolu leoparını öldürmenin kesinlikle yasak olduğunu vurguladı. Silahla, zehirlenme veya başka sebeplerle öldürenlere uygulanacak cezanın ise 1 milyon TL para cezası ve 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası olduğuna dikkat çekildi.